Các nền tảng trực tuyến như Douyin và Xiaohongshu tràn ngập những đoạn clip người dùng chia sẻ về trải nghiệm dùng thuốc của họ. Có người cho biết đã giảm dễ dàng 10 kg chỉ với một mũi tiêm Ozempic mà không cần ăn uống, tập luyện khoa học. "Đây là một loại thuốc kỳ diệu. Bạn không ăn kiêng, không tập thể dục, vẫn có thể giảm cân ngay cả khi nằm yên", một người dùng quảng cáo.

Ozempic là tên thương mại của thuốc semaglutide, được sử dụng điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2 trong hơn 15 năm. Thuốc làm chậm quá trình tiêu hóa, giảm tốc độ đào thải thức ăn khỏi dạ dày, khiến người dùng no lâu hơn. Những hiệu ứng này thường dẫn đến giảm cân.

Trung Quốc chính thức phê duyệt Ozempic vào tháng 4/2021 để điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2. Tuy nhiên, người dùng có thể mua với các mục đích sử dụng khác thông qua bác sĩ hoặc trên các sàn thương mại điện tử như Taobao hoặc JD bằng đơn của người khác.

Theo các chuyên gia y tế, loại thuốc này có tác dụng phụ nghiêm trọng. Các nghiên cứu và báo cáo cho thấy cân nặng của bệnh nhân tăng trở lại sau khi ngừng tiêm. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) từng cảnh báo tình trạng u tuyến giáp phát triển sau khi sử dụng thuốc. Thuốc có thể kém an toàn với những bệnh nhân bị viêm tụy hoặc ung thư tuyến giáp.

Các chuyên gia khác cho rằng thuốc không giúp hình thành thói quen ăn uống lành mạnh, chỉ có tác dụng hỗ trợ, không giải quyết được căn nguyên của vấn đề. Một số nghiên cứu cho thấy một năm sau khi ngừng thuốc, bệnh nhân có xu hướng tăng cân trở lại, trung bình hai phần ba cân nặng họ đã giảm được. Nhiều người cho rằng một khi bắt đầu sử dụng thuốc, người dùng sẽ phải duy trì mãi mãi mà không biết rõ về tác dụng kéo dài.

Theo nghiên cứu, Ozempic hoạt động hiệu quả nhất khi được kết hợp với thực đơn lành mạnh và hoạt động điều độ. Đối với những người phụ thuộc vào thuốc, tiếp tục ăn quá nhiều hoặc lựa chọn thực phẩm không lành mạnh, tác động giảm cân có thể là rất nhỏ.

Các nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng 7% bệnh nhân được điều trị phải ngừng dùng thuốc do các phản ứng có hại, phổ biến nhất là buồn nôn do tốc độ tiêu hóa chậm lại.
 

Dù được cảnh báo, nhu cầu sử dụng thuốc để giảm cân vẫn tăng vọt, nhiều bệnh viện và hiệu thuốc Trung Quốc cháy hàng Ozempic kể từ cuối năm ngoái, theo People's Daily Health.

Tháng trước, một bác sĩ tại Bệnh viện Đại học Tôn Trung Sơn, ở Quảng Châu, cho biết cơ sở này đã hết thuốc trong thời gian ngắn, do làn sóng người mua lớn, hầu hết vì mục đích giảm cân. Kể từ đó, bệnh viện ngừng kê đơn Ozempic cho những người không mắc bệnh tiểu đường.

Nhu cầu tăng khiến giá thuốc leo thang liên tục. Giá bán chính thức tại bệnh viện công của Ozempic hàm lượng 1,5 mg là 478 nhân dân tệ (67 USD), theo Danh mục Thuốc Quốc gia Trung Quốc. Tuy nhiên, số tiền phải bỏ ra để sở hữu nó ở sàn mua sắm trực tuyến Taobao hiện cao hơn từ 36% đến 150%.

Theo nhà sản xuất Novo Nordisk (NONOF), doanh thu của Ozempic tại Trung Quốc là chạm mốc 44 triệu USD sau 9 tháng ra mắt. Năm nay, con số có thể tăng hơn 7 lần, đạt 316 triệu USD.

Nỗi ám ảnh phải gầy của phái đẹp

Thị trường thuốc giảm cân ở Trung Quốc dự đoán sẽ bùng nổ trong năm tới. Báo cáo chính phủ cuối năm 2020 cho thấy hơn 50% người trưởng thành nước này bị thừa cân, tức là chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 24.

Tổng doanh thu bán thuốc GLP-1, một nhóm thuốc trị tiểu đường, có thể đạt mức cao nhất là 40 tỷ nhân dân tệ (5,6 tỷ USD), theo ước tính của Tebon Securitie. Con số này cao hơn 600% so với thị trường hiện tại.

Đây là kết quả của tư tưởng "gầy nghĩa là đẹp" ở đất nước tỷ dân. "Đối với các cô gái, không có gì gọi là quá gầy. Chúng tôi luôn muốn gầy đi, đó là tiêu chuẩn sắc đẹp ngày nay", Lou Wenjun, một nhân viên văn phòng 26 tuổi, cho biết.

Trên mạng xã hội, các chủ đề liên quan đến giảm cân như "eo A4" (eo nhỏ bằng tờ giấy a4), "vai góc vuông" (bờ vai thon, ngang và lộ xương quai xanh) liên tục được chia sẻ, khiến giới trẻ cảm thấy ghen tị, háo hức tập luyện và buồn bã khi kết quả không như mong muốn.

Tháng trước, một thiếu nữ 15 tuổi ở Quảng Đông đã tử vong sau khi giảm chỉ còn 24,5 kg nhằm phù hợp với chuẩn mực sắc đẹp. "Đây là điều rất đáng báo động, cho thấy chính phủ cần có những biện pháp để hạn chế việc sử dụng các phương pháp giảm cân cực đoan, gây hại cho người dùng", Chen Jue, Giám đốc khoa Tâm lý Lâm sàng của Trung tâm Sức khỏe Tâm thần Thượng Hải, nói.